Rabu, 22 Januari 2014

FC BORLAU Hamri’ik Atu Halibur Joven

Aileu; Atu halibur joven husi bairo laran no husi bairo seluk ,hodi bele hametin unidade iha entre foinsa’e sira liu husi atividade desportu atu nune’e  bele promove talentu ne’ebé  iha, atu bele partisipa iha eventu Distrital,Nasional bele mós to’o iha internasional, ne’eduni iha loron 10/01/2014,  Bairo Modo Laran lansa sira nia Klubes BORLAU

Desportu mak hanesan meus ida atu halibur joven husi bairo ba bairo hodi kontribui ba pas, kria estabilidade , no promove talentu joven sira nian rasik liu desportu fute bol, ho hanoin ida ne’e Bairo Modo Laran iha suku 2 nia ukun hanesan Malere no Aissirimou, Sub Distritu Aileu Vila, Distritu Aileu iha loron 10/01/2014,hahu lansa sira nia klubes foun ho naran husi foho BORLAU (FC BORLAU).
Iha lansamentu Reperezentante Komandante PNTL Esquadra Sub Distritu Aileu hateten “ lansamentu ne’e  hanesan parte ida mós tulun komunidade injeral hodi bele hari’i pas no estabilidade iha ita nia Distritu Aileu, ne’eduni FC Borlau labele ohin lansa aban hela naran deit, tenke kuntuinua nafatin klubes ne’e diak liu tan iha futuru mai hodi nune’e bele promove imi nia talentu  sira liu husi Deportu fute bol no desportu sira seluk”
Adjuntu komandante PNTL sub Distritu Aileu  ho naran António Borges Quintão ne’e hateten tan “ orgullu tebes kuandu ita nia nasaun foin ukun a’an maibe bele partisipa ona iha eventu regional no internasional,maibe teriste mak ita ladun iha konsensia oinsa uza deportu ne’e, jogador ida la presija matenek liu teknik mak presija fali sira seluk,tamba bele matenek maibe talentu la iha entaun labele halo buat ida”
Xefe Suku Malere Jacinto Ribeiro hateten “ atu sai klubes ne’ebé diak xave importante mak displina,sei la displina lalika mehi atu partisipa iha eventu ruma,tamba la displina  buat hotu sei lao sabarut,la rona malu ona no baruk atu partisipa”
Jacinto Riobeiro hateten tan katak “ ba responsavel klubes no membru sira lalika hanoin katak laos tamba piala mak ita kompete,maibe kompete tamba piala ne’e iha, ne’eduni tenke implementa imi nia mehi a’as hanesan foho Borlau,labele ohin ita lansa tiha aban imi husik hela deit mak naran”
Hosi sorin seluk Nelson de Araújo Belo hanesan prezidente  FC Borlau hateten “ klubes ne’e hari’i iha loron 16/11/2013, ho apoiu husi inan-aman bairo ida ne’e tomak ho objetivu mak haboot faternidade hodi forma joven sira nia liu husi fisik no mental atu bele partisipa iha eventu Distrital, Nasional bele mós to’o iha internasional”
Nelson haktuir tan katak “ Fc Borlau hamri’ik laos atu  halo kompetisaun faliho klubes katak ami nian mak diak liu,maibe hamri’ik atu espersa deit talentu ne’ebé mak joven iha bairo ne’e nian no klubes ne’e mós la taka dalan ba maluk sira  iha bairo seluk atu mai hamutuk iha klubes ne’e”
Nelson mós hato’o nia kritika katak “ iha Aileu ita rona naran AFA (Assosiasaun Fute Bol Aileu) maibe atividade la lao, ita mós  iha ona treinador kualifikadu ne’ebé forma husi FFTL maibe la halibur joven sira hodi terinu hamutuk,buat hotu tenke hein osan, bainhira mak ita bele lao, ne’eduni husu ba autoridade lokal distritu nian atu bele hare’e mós problema ida ne’e, no ba governu nasional labele hanoin demais mak politik,maibe buka oinsa atu bele investe mós deportu iha ita nia rain Timor Leste”
Eventu lansamentu ne’e halao ho simples maibe lao ho susesu,iha observasaun hatudu katak responsavel klubes nian senti teriste tamba reprezentante AFA ne’ebé toma konta ba atividade desportu futebol nian no responsavel klubes hotu iha Distritu ne’e nian la hola parte iha lansamentu ne’e.
Atividade ne’e remata ho assina  hamutuk termus lansamentu klubes Borlau husi adjuntu Komandante PNTL Esquadra Aileu Vila, Reperezentante SEJD Distritu Aileu, Xefe Suku Malere no prezidente klubes Borlau ho estrutura. Estrutura FC Borlau ne’ebé deside iha  loron 16 Novembru 2013,iha bairo Modo Laran,Aldeia Kabasfatin,Suku Malare,Sub Distritu Aileu Vila,mak hanesan; Nelson de Araújo dos.Santos Belo (Prezidente), Francisco Lopes (Vise), Valente Pereira (Sekretariu I), Mauzinho Mendonça (Sek II), Maria H dos.Santos Goncalves (Tezoreira I), Luçia de Araújo Lopes (Tezoreira II), Alberto Siqueira (Konselleiru), Adelino do Rêgo (Treinador).Martinho da.Costa


Sub KRAM Aileu Simu Posse

Aileu, Atu regula diak liu tan lalaok arte marsiais, ne’e duni governu liu husi SEJD kria Sub Komisaun Reguladora Arte Marsiais (Sub KRAM) iha teritoriu tomak ba Distritu Aileu nian liu husi Xefe Gabinete  fó tomada de posse Estrutura Sub KRAM  ho nia prezidente Padre Henrique de. Deus.

Hafoin tomada de posse estrutura Sub KRAM Distritu Maun-Fahe iha fulan Jullu 2013, hafoin ne’e kuntuinua kedas mai Distritu Aileu, SEJD liu husi Dirasaun Nasional Planu No Dezenvolvimentu (DNPD) preparasaun liu husi sorumutuk ba forma estrutra Sub KRAM Distritu Aileu nian iha loron 30/10/2013 iha salaun Administarsaun Sub Distritu Aileu  ho partisipante mai husi delegasaun  ministeriu edukasaun, justisa (Rejistu no Notariadu), no mós KKTL (Konfederasaun Karate Timor Leste), PD (Persiai Diri), Merpati Putih, Taikwondo no dirije dereita husi Direktór DNPD Firminio Dias Quintas, hodi deside liu husi votus konfiansa ba padre Henrique de.Deus mak sai hanesan prezidente Sub KRAM Distritu Aileu.

Foto Hamutuk; Xefe Gabinete (Forma datoluk husi liman karuk),foto hamutuk ho prezidente Sub KRAM Aileu Pe Henrique de.Deus (Klaran Tau Kazaku Tais),Administrador Distritu Aileu,Komandante PNTL Distritu Aileu ho membru KRAM Nasional no Distritu Aileu nia, hafoin de tomada de posse, loron 21/11/2013.Foto L.F/Martinho da.Costa

Liu husi konsultasaun ne’ebé halo husi Reprezentante  SEJD Aileu nian hodi deside loron 21/11/2013 mak hanesan loron ba simu posse nian, ne’ebé fó pose dereita husi xefe gabinete SEJD, Zeferino dos.Santos iha salaun Bombeiros Aileu ho marka prezensa  husi Administador Distritu Aileu, Direktor DNPD, Delegasaun KRAM Nasional, reperzentante Arte Marsiais sira no autoridade lokal sira seluk.
Iha Diskursu Xefe Gabinete Zeferino dos.Santos hateten “ ohin Aileu hatudu tan sira kontribuisaun ba paz liu husi estabelezementu Sub KRAM, ne’eduni ho estrutura ne’ebé simu pose ohin bele organiza diak liu tan arte marsiais sira, ba kontribuii paz iha Distritu ida ne’e,especial ba Timor laran tomak”
Zeferino haktuir tan katak “ tamba la tuir regulamentu ne’ebé fó sai ona husi governu,entaun governu liu husi Konsellu Ministru foti dezisaun hodi taka arte marsiais balu hanesan PSHT, Kera Sakti no KORK,fiar katak arte marsiais sira ne’ebé sei eziste labele halo problema hodi hetan mós taka husi governu no ba arte marsiais sira ne’ebé seidauk rezistu atu bele hakbesik ba Sub KRAM hodi halo konsultasaun no fasilta ita boot sira ba rejistu iha ministeriu Justisa” hateten liu tan husi Xefe Gabinete ne’e.
Administrador Distritu Aileu Martinho Siqueira A Matos hateten iha nia Diskursu katak “ arte marsiais ne’ebé eziste atu kuntribui ba paz liu husi kompetisaun laos atu uza ba ataka balu fali, arte marsiais hari’i atu bele kontribui mós ba saude diak,ne’eduni halo imi nia kna’ar tuir regulamentu interna no regulamentu ne’ebé fó sai hui Governu”
Martinho S A Matos hateten tan katak “ Governu lokal Distritu Aileu prontu atu kontribui ba programa governu nian ne’e,hodi serbisu hamutuk ho Sub KRAM Aileu nian karik iha Difikuldade ruma sira hasoru, no husu mós ba arte marsiais sira atu bele kontribui mós ba serbisu Sub KRAM Distritu Aileu nian ne’ebé es tabeleze tiha ona ne’e”
Entertantu Prezidente Sub KRAM Aileu Pe. Henrique de.Deus hateten iha nia diskursu katak “ ba dahuluk hau duvidas ho kna’ar nu’udar prezidente ne’e,tamba atu halo saida lidera oinsa,maibe wainhira le’e fila fali lei arte marsiais nian no hetan esplikasaun husi Direktór DNPD foin hau simu kna’ar ida ne’e,tamba ida ne’e mós hola parte iha ami nia kna’ar ida nu’udar Na’i lulik nian laos deit vida espíritu maibe buka oinsa joven sira bele partisipa iha Vida isin nian liu husi grupo juventude sira”
Pe. Henrique hateten tan “ hanesan prezidente sei serbisu hamutuk ho membru sira atu implemeta programa hirak ne’ebé mata dalan haruka, ne’eduni ba maun-alin arte marsiais sira buka kria paz  tuir Na’i Jesus hanorin atu nune’e bele hetan salvasaun iha ba vida moris nian”
Iha tempu hanesan mós Direktór DNPD Fiorminio Dias Quintas hateten “ Governu liu husi SEJD oras ne’e  konsege forma ou hari’i ona Sub KRAM iha Distritu 11 inklui Aileu, Distritu ne’ebé seidauk estabeleze mak hanesan Lautem no Oekuse”
Firminio Dias Q hateten tan katak “ objetivu hari’i KRAM mak atu regula diak liu tan arte marsiais sira iha Distritu no fasilita arte marsiais sira kuandu iha programa kompetisaun ho mós levantamentu dadus grupo arte marsiais no membru  sira. Iha eventu toma de posse ne’e SEJD liu husi DNPD aloka osan hamutuk  $. 937.50 ba reprezentante SEJD Distritu Aileu nian hodi organiza preparasaun ba tomada de posse ne no mós sei entrega orsamentu operasional hamutuk $. 500 ba Estrutura Sub KRAM Distritu Aileu hodi fasilita serbisu KRAM nian rasik”
Entertantu tomada de posse ne’ebé dirije dereita husi Xefe Gabinete SEJD iha salaun Bombeiros Distritu Aileu ne’e lao ho susesu taka ho husu no hatan kona ba politika SEJD nian ba juventude no arte marsiais.
Etrutura Sub KRAM Distritu Aileu hanesan; Prezidemte Pe. Henrique de.deus (Amo Paroko São Pedro No São Paulo Aileu) João Fernando M Borges (Membru husi Ministeriu  Justisa), Filipi dos.Santos (Membru,Ministeriu Edukasaun), Manuel Pinheiro Li (Membru husi KKTL), Januario Martins (Membru husi PD). Martinho da. Costa



Kamis, 16 Januari 2014

UNE-TL Halao Planu Tinan 2014


Dili; Uniaun Nasional Eskuteiros Timor Leste (UNE-TL),liu husi konsellu nasional halo sormutuk iha Edefisiu SEJD Sional Dili loron 11-12/01/2014, hodi hare’e ba dezafiu iha tinan kotuk no halo planu foun ba tinan 2014 iha Nasional rasik,regional sira ho mós agrupamentu sira, programa hirak ne’e lao ho susesu.

Atu hare’e ba susesu, dezafiu no problema ne’ebé mak UNE-TL  halo no hasoru iha tinan kotuk (2013), estrutura konsellu nasional halao sorumutuk anivel nasional hodi akomula lider/dirijente husi regional no agrupamentu sira hodi aprezenta programa ne’ebe mak halao ona iha tinan kotuk no saida mak sai hanesan planu ba tinan 2014 nian. Iha sorumutuk ne’ebé halao iha Salaun SEJD hahu husi loron 11-12/01/2014 ne’e konsege hamosu idea hodi tau prioridade ba tinan 2014 nian mak hanesan, estabeleze regional no agrupamentu, kuntuinua levantamentu dadus membru,akampamentu anivel nasional dahuluk,halao ligasaun ho asia pasifik no WOSM (Word Organization Scout Movement) hodi hare’e partisipasaun Timor nian iha eventu Internasional no atividade seluk tan.

Foto Hamutuk; hafoin sorumutuk loron ikus nian hodi halo planu UNE-TL ba tinan 2014,estrutura konsellu nasional,rejional no agrupamentu sira hasai foto hamutuk, loron 12/01/2014 iha salaun SEJD Sional Dili” Dok L.F/Martinho da.Costa



Iha diskursu Vise Prezidente Kosellu Nasional João Carlos hateten “ objetivu sorumutuk anivel nasional ne’e atu fó hanoin ho konsensia hodi hare’e ba planu atual no ba futuru nian,tamba UNE-TL hanesan organizasaun ne’ebé serbisu voluntariu no la obriga ema ida atu involve a’an”
João Carlos hateten tan “presija konsensia husi ema ida-idak nian tuir principiu no ukun fuan 10 escuteiros nian, hodi dezenvolve ita nia a’an rasik no ba maluk sira tuir ukun fuan escuteiros nian nomeru 4 (Escuta Beleun ema Hotu,Maun Alin no escuta sira seluk),ne’e duni fila ba ida-idak nia regional no agrupamentu atu halao programa uniforme labele halo programa deferensia ho programa nasional”
Xefe Komisariu UNE-TL Nasional Mateus Maia hateten “ programa ne’ebé tau iha prioridade nasional nian mka hanesan; hari’i sentru formasaun nasional iha Metinaro,halo planu programa no orsamentu hodi apoiu atividade nasional no atu estabeleze regional sira ne’ebé seidauk estabeleze ho mos sei organiza akampamentu anivel nasional dahuluk iha Regional Aileu,ho apoiu orsamentu mai husi SEJD”
Mateus Maia iha nia liamenon ikus katak “ husu ba regional no agrupamentu sira atu bele implementa programa tuir kalendariu ne’ebé temi ona iha ida-idak nia regional ou  agrupamentu, serbi nafatin tuir prinsipiu escuteiros nian katak la hein simu kole ruma,ne’eduni uniformisa ba planu hotu ne’ebé ita halo ona iha sorumutuk ne’e”
Entertantu reprezentante Regional Aileu Francisco Mendonça hateten “ senti orgullu ho sorumutuk ne’e atu nune’e bele fahe informasaun ba malu,hodi hare’e progresu no dezafiu UNE-TL nian rasik,hodi nune’e sai sasukat ba futuru nian”
Francisco Mendonça haktuir tan katak “ programa ne’ebé mak UNE-TL regional halao ona mak hanesan, organiza Drum Band, partisipa iha akampamentu Permascotl (Remexio no Laga), delega membru ida ba partisipa iha Akampamentu internasional Australia, organiza akampamentu Tocha da Paz,partiipa iha komemorasaun loron nasional sira, partisipa iha formasaun Baziku no avansadu Escuteiros nian,formasaun baziku ba membru agrupamentu sira no seluk tan”
Francisco ne’ebé hanesan lider wood bagde TOT ne’e hateten tan katak “ ba tinan 2014 UNE-TL regional tau prioridade hanesan; restrutura estrutura ne’ebé mandatu hotu ona,reboisasi/kuda ai oan,kuntuinua estabeleze agrupamentu no levantamentu dadus membru, no apoiu komisaun ba preparasaun akampamentu nasional dahuluk ne’ebé halao iha Aileu”
Iha sorumutuk ne’e maske mosu prekupasaun lubuk ida husi regional no agrupamentu sira ba serbisu konsellu nasional nian maibe remata ho susesu, no konsege aprova planu nasional UNE-TL nian ba tinan 2014.

Informasaun seluk ne’ebé L.F hetan husi komisariu Internasional Filomena Reis katak durante UNE-TL hamri’ik liu husi kongressu dahuluk iha tinan 2005 konsege delega ona membru no dirijente balu ba partisipa iha eventu internasional iha nasaun hanesan Thalandia, Swedia, Malayasia, Japaun, Australia no Indonezia, no UNE-TL  agora esforsu a’an hela hodi halo ligasaun ho Japaun atu Timor Leste bele mós partisipa iha Jambore Internasional tinan 2015 iha nasaun ho naran Sakura ne’e. Martinho da.Costa